Zgodnie z zarządzeniem Marszałka Sejmu, wybory prezydenckie w Polsce w 2025 roku odbędą się w niedzielę, 18 maja. Jest to data pierwszej tury głosowania. Jeżeli żaden z kandydatów nie uzyska w niej bezwzględnej większości głosów (ponad 50% ważnie oddanych głosów), dwa tygodnie później, czyli 1 czerwca 2025 roku, przeprowadzona zostanie druga tura wyborów. W drugiej turze zmierzą się dwaj kandydaci, którzy w pierwszej turze otrzymali największą liczbę głosów.
Termin wyborów jest zgodny z polską Konstytucją, która stanowi, że wybory prezydenckie muszą odbyć się nie wcześniej niż 100 dni i nie później niż 75 dni przed upływem kadencji urzędującego prezydenta. Kadencja obecnego prezydenta, Andrzeja Dudy, kończy się w 2025 roku. Zgodnie z Konstytucją, ta sama osoba może sprawować urząd Prezydenta RP tylko przez dwie kadencje, dlatego Andrzej Duda nie może ubiegać się o reelekcję.
Państwowa Komisja Wyborcza (PKW) zarejestrowała łącznie 13 kandydatów ubiegających się o urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Reprezentują oni szerokie spektrum polskiej sceny politycznej, od lewicy po prawicę. Wśród kandydatów znajdują się zarówno doświadczeni politycy, jak i osoby spoza głównego nurtu polityki.
Na podstawie dotychczasowych sondaży i analiz politycznych, dwóch kandydatów wysuwa się na prowadzenie w wyścigu prezydenckim:
Obecny prezydent Warszawy, urodzony w 1975 roku, polityk i samorządowiec z wyższym wykształceniem. Jest kandydatem Koalicji Obywatelskiej. W sondażach regularnie uzyskuje najwyższe poparcie, często przekraczające 30% w symulacjach pierwszej tury. Uważany jest za faworyta w ewentualnej drugiej turze. Jego program koncentruje się na integracji europejskiej, prawach obywatelskich i samorządności. Przez niektóre środowiska międzynarodowe, jak np. na Ukrainie, postrzegany jest jako kandydat gwarantujący silne powiązania Polski z Europą.
Historyk i menedżer kultury, urodzony w 1983 roku, obecnie prezes Instytutu Pamięci Narodowej. Jest kandydatem wspieranym przez Prawo i Sprawiedliwość. W sondażach zajmuje zazwyczaj drugie miejsce, z poparciem oscylującym wokół 25-28%. W jego przekazie akcentowane są wartości patriotyczne, bezpieczeństwo oraz znaczenie silnych relacji transatlantyckich, szczególnie z USA. Niektóre źródła wskazują na jego dobre relacje z politykami amerykańskimi.
Potencjalni kandydaci w wyborach prezydenckich w 2025 roku.
Oprócz głównych faworytów, w wyborach startuje kilku innych kandydatów, którzy mogą odegrać istotną rolę, szczególnie w kontekście ewentualnego rozkładu głosów w drugiej turze:
Poniższa tabela przedstawia podsumowanie informacji o kluczowych kandydatach:
Kandydat | Afiliacja Polityczna | Główne Cechy / Pozycja w Sondażach |
---|---|---|
Rafał Trzaskowski | Koalicja Obywatelska | Lider sondaży (ok. 30.4% I tura wg IBRiS), faworyt II tury, pro-europejski |
Karol Nawrocki | Popierany przez PiS | Drugie miejsce w sondażach (ok. 25-28% I tura), wspierany przez prawicę |
Sławomir Mentzen | Konfederacja | Trzecie miejsce w sondażach (ok. 12.9% I tura wg IBRiS), wolnorynkowy |
Magdalena Biejat | Lewica | Kandydatka lewicy |
Szymon Hołownia | Trzecia Droga (Polska 2050) | Kandydat centrowy, niższe poparcie w sondażach (ok. 7.3% I tura wg IBRiS) |
Sondaże opinii publicznej są ważnym narzędziem do śledzenia nastrojów społecznych, ale nie stanowią ostatecznej prognozy wyniku wyborów. Preferencje wyborców mogą ulegać zmianom w trakcie kampanii wyborczej pod wpływem różnych wydarzeń i debat. Obecne sondaże wskazują na wyraźną polaryzację sceny politycznej i prawdopodobieństwo drugiej tury.
Według badania IBRiS dla "Polityki" z kwietnia 2025 roku, poparcie w pierwszej turze kształtowało się następująco: Rafał Trzaskowski - 30,4%, Karol Nawrocki - od 24,9% do 27,6% (w zależności od wariantu badania), Sławomir Mentzen - 12,9%, Szymon Hołownia - 7,3%. Inne sondaże, np. dla Gazety Prawnej, wskazują, że w hipotetycznej drugiej turze Rafał Trzaskowski mógłby liczyć na 53,3% głosów, pokonując Karola Nawrockiego (39%). Należy jednak pamiętać, że są to jedynie symulacje, a ostateczny wynik zależeć będzie od decyzji wyborców w dniu głosowania.
Poniższy wykres radarowy przedstawia subiektywną ocenę głównych kandydatów w kilku kluczowych wymiarach, bazując na dostępnych informacjach i analizach politycznych. Skala ocen wynosi od 1 (najniżej) do 10 (najwyżej). Wykres ten ma na celu wizualizację potencjalnych mocnych i słabych stron kandydatów w obecnej fazie przedwyborczej.
Wybory prezydenckie w Polsce są powszechne, równe, bezpośrednie i odbywają się w głosowaniu tajnym. Nad prawidłowością ich przebiegu czuwa Państwowa Komisja Wyborcza (PKW) oraz okręgowe i obwodowe komisje wyborcze. Prawo do głosowania ma każdy obywatel Polski, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat i posiada pełnię praw publicznych. Jak wspomniano, jeśli żaden kandydat nie zdobędzie ponad 50% głosów w pierwszej turze, odbędzie się druga tura z udziałem dwóch najlepszych kandydatów.
Wybór prezydenta ma kluczowe znaczenie dla funkcjonowania państwa. Prezydent RP jest najwyższym przedstawicielem państwa w stosunkach wewnętrznych i międzynarodowych, zwierzchnikiem Sił Zbrojnych, ma prawo weta ustawodawczego oraz inicjatywy ustawodawczej. Wynik wyborów w 2025 roku może wpłynąć na relacje między prezydentem a rządem (tzw. kohabitacja, która ma miejsce obecnie, może się zakończyć lub być kontynuowana w zależności od wyniku). Zwycięstwo kandydata opozycji (np. Trzaskowskiego) mogłoby potencjalnie wzmocnić spójność władzy wykonawczej przy obecnym rządzie. Wybór prezydenta wpłynie również na kierunki polskiej polityki zagranicznej.
Poniższa mapa myśli wizualizuje kluczowe elementy związane z wyborami prezydenckimi w Polsce w 2025 roku, od daty i kandydatów po procedury i znaczenie polityczne.
Polscy obywatele mieszkający lub przebywający czasowo za granicą również mają prawo do udziału w wyborach prezydenckich. Aby móc zagłosować, muszą zostać wpisani do spisu wyborców prowadzonego przez odpowiedniego konsula. Minister Spraw Zagranicznych tworzy obwody głosowania za granicą. Głosowanie odbywa się w lokalach wyborczych zlokalizowanych najczęściej w placówkach dyplomatycznych (ambasadach, konsulatach) lub innych wyznaczonych miejscach.
Poniższy film omawia procedurę głosowania w wyborach prezydenckich dla Polaków mieszkających w USA, w okręgu konsularnym Chicago, co jest przykładem organizacji głosowania poza granicami kraju.